คำศัพท์ :
ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31 [คลิก]
คำศัพท์ : ตามลิตติ, ตามพลิตติ

ชื่อเมืองท่าสำคัญบนฝั่งทะเลด้านตะวันออกของชมพูทวีปที่พ่อค้าเดินเรือออกไปค้าขายทางทะเลมายังสุวรรณภูมิ เป็นต้น, พระเจ้าอโศกมหาราชเสด็จมาส่งกิ่งพระศรีมหาโพธิ ซึ่งพระสังฆมิตตาเถรี ราชธิดา นำไปยังลังกาทวีป โดยลงเรือที่เมืองท่าตามพลิตตินี้ (วินย.อ.๑/๙๘), หลวงจีนฟาเหียนก็ไปลังกาทวีปโดยมาลงเรือที่นี่ ต่อมาพระถังซำจั๋งก็มา และเล่าว่าที่เมืองนี้มีวัด ๑๐ วัด และมีเสาศิลาจารึกของพระเจ้าอโศกมหาราช, ได้ชื่อว่าตามพลิตติเพราะคนรู้กันว่าเป็นที่ส่งออกทองแดง, ตำราว่าปัจจุบันได้แก่ถิ่นชื่อ Tamluk ในรัฐเบงกอลตะวันตก/West Bengal ในอินเดียภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ห่างจากเมืองกัลกัตตา/Calcutta (บัดนี้ชื่อ Kolkata/โกลกาตา) ลงมาทางตะวันตกเฉียงใต้ ๕๕ กม. และเนื่องจากปากแม่น้ำคงคาตื้นขึ้น ปัจจุบันเมืองนี้อยู่ ลึกเข้ามาบนแผ่นดินห่างทะเลถึง ๙๗ กม., ที่นี่บัดนี้ยังมีวัดพระพุทธศาสนาเหลืออยู่วัดหนึ่ง แต่ได้กลายเป็นศาลเจ้าแม่กาลีของศาสนาฮินดูไปแล้ว
ดู สุปปารกะ, สุวรรณภูมิ, ตัมพปัณณิ