คำศัพท์ : นิวรณ์, นิวรณธรรม

ธรรมที่กั้นจิตไม่ให้บรรลุความดี, สิ่งที่ขัดขวางจิตไม่ให้ก้าวหน้าในคุณธรรม, อกุศลธรรมที่กดทับจิต ปิดกั้นปัญญา มี ๕ อย่าง คือ ๑.กามฉันท์ พอใจใฝ่กามคุณ ๒. พยาบาท แค้นเคืองคิดร้ายเขา ๓. ถีนมิทธะ หดหู่ ซึมเซา ๔. อุทธัจจกุกกุจจะ ฟุ้งซ่าน รำคาญใจ ๕. วิจิกิจฉา ลังเลสงสัย