คำศัพท์ :
ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31 [คลิก]
คำศัพท์ : จริยธรรม

"ธรรมคือความประพฤติ", "ธรรมคือการดำเนินชีวิต", หลักความประพฤติ, หลักการดำเนินชีวิต

1. ในภาษาไทยบัดนี้ จริยธรรม หมายถึงหลักความประพฤติดีงาม, ศีลธรรม; จริยธรรม เป็นคำนิยมใช้ประมาณหลัง พ.ศ. ๒๕๐๐ โดยนำมาใช้แทนที่คำว่าศีลธรรม ซึ่งเป็นคำเก่าที่ใช้มานานในสังคมไทย ดังที่ได้เป็นชื่อวิชาเรียน เรียกว่าวิชาศีลธรรม ในหลักสูตรการศึกษาระดับต่างๆ, การบัญญัติคำว่าจริยธรรมขึ้นมานี้ เป็นเชิงให้เป็นคำแปลสำหรับคำภาษาอังกฤษว่า ethics ซึ่งว่าด้วยหลักความประพฤติ พฤติกรรม การแสดงออกที่ดีงาม โดยมักใช้คู่กับคำว่าคุณธรรมซึ่งให้หมายถึง virtue ที่เป็นคุณสมบัติหรือความดีงามในจิตใจ 2. ในพระพุทธศาสนา จริยธรรม แปลว่า ธรรมคือจริยะ หรือหลักจริยะ คือหลักความประพฤติ หรือหลักการดำเนินชีวิต และจริยะในคำว่า พรหมจริยะ (พรหมจรรย์) ซึ่งแปลว่า ความประพฤติอันประเสริฐ หรือการดำเนินชีวิตอย่างประเสริฐ มีความหมายอย่างกว้างว่า ได้แก่ มรรคมีองค์ ๘ คือ ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งนอกจากครอบคลุมพฤติกรรม และจิตใจแล้ว ยังรวมถึงปัญญาอีกด้วย
ดู คุณธรรม, ศีลธรรม