คำศัพท์ : มาฆบูชา

(เป็นคำเรียกตัดสั้น คำเต็มว่า “มาฆปุณณมีบูชา” หรือ “มาฆบูรณมีบูชา”) การบูชาใหญ่ในวันเพ็ญ เดือน ๓ โดยปรารภการประชุมใหญ่แห่งพระสาวก ๑๒๕๐ องค์ ที่เรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต ณ พระเวฬุวัน เริ่มแต่ตะวันบ่ายก่อนค่ำของวันเพ็ญเดือน ๓ ในปีแรกแห่งพุทธกิจ หลังจากตรัสรู้แล้ว ๙ เดือน ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ คือหลักคำสอนสำคัญอันเป็นหลักใหญ่เป็นประธาน (การปลงพระชนมายุสังขาร ก็ตรงในวันนี้)

พิธีมาฆบูชา เพิ่งมีขึ้นในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ซึ่งได้โปรดให้จัดขึ้นเป็นครั้งแรก ใน พ.ศ. ๒๓๙๔ อันปีที่เสด็จขึ้นครองราชย์