ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31
[คลิก]
คำศัพท์ : มณฑล
วง, ดวง (เช่น อักขิมณฑล คือดวงตา), ผืน (เช่น ปฐวีมณฑล คือผืนแผ่นดิน เขตตมณฑล คือผืนนา), บริเวณ, ขอบเขต, เขตปกครองขนาดใหญ่, ดินแดน, แว่นแคว้น (เช่น โจฬมณฑล คือแดนหรือแว่นแคว้นของชาวโจฬะ), วงการ; ชิ้นส่วนของจีวรพระ ที่เรียกเป็นคำไทยว่า กระทงใหญ่, มีคำอธิบายว่า ชิ้นส่วนของจีวรพระที่เป็นผืนผ้ารูปสี่เหลี่ยม มีแผ่นผ้าแคบคั่นแต่ละด้าน ลักษณะเหมือนกระทงนามีคันนากั้น, มี ๒ ขนาด กระทงใหญ่เรียก มณฑล กระทงเล็กเรียก อัฑฒมณฑล, กระทงเล็กหรือกระทงน้อย มีขนาดครึ่งหนึ่งของกระทงใหญ่ ในจีวรผืนหนึ่ง มีกระทงใหญ่และกระทงน้อยอย่างต่ำอย่างละ ๕ ชิ้น
ดู จีวร
เทียบ อัฑฒมณฑล