คำศัพท์ :
ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31 [คลิก]
คำศัพท์ : อธิษฐานธรรม

ธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจ, ธรรมเป็นที่มั่น, หลักธรรมที่ใช้ตั้งตัวให้มั่นหรือเป็นที่ตั้งตัวให้มั่น เพื่อจะสามารถยึดเอาหรือลุถึงผลสำเร็จที่เป็นจุดหมาย เฉพาะอย่างยิ่งพระภิกษุใช้ตั้งตัวเพื่อจะบรรลุอรหัตตผล มี ๔ อย่าง คือ ๑. ปัญญา ๒. สัจจะ ๓. จาคะ ๔. อุปสมะ หรือสันติ นิยมเรียกชื่อเต็มของแต่ละข้อว่า ๑. ปัญญาธิฏฐาน ๒. สัจจาธิฏฐาน ๓. จาคาธิฏฐาน ๔. อุปสมาธิฏฐาน และเรียกรวมว่า อธิฏฐาน ๔ หรือจตุราธิฏฐาน ทั้งนี้มีหลักการปฏิบัติตามพุทธพจน์ว่า ๑. พึงไม่ประมาท[หมั่นใช้หมั่นพัฒนา]ปัญญา ๒. พึงรักษา[อนุรักษ์]สัจจะ ๓. พึงเพิ่มพูนจาคะ ๔. พึงศึกษาสันติ (เรียงคำอย่างบาลีเป็นสันติศึกษา)