ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31
[คลิก]
คำศัพท์ : หัตถบาส
บ่วงมือ คือที่ใกล้ตัวชั่วคนหนึ่ง (นั่งตัวตรง) เหยียดแขนออกไปจับตัวอีกคนหนึ่งได้ อรรถกถา (เช่น วินย.อ.๒/๔๐๔)
อธิบายว่า เท่ากับช่วงสองศอกคืบ (๒ ศอก ๑ คืบ หรือ ๒ ศอกครึ่ง) วัดจากสวนสุดด้านหลังของผู้เหยียดมือออกไป (เช่นถ้ายืน วัดจากส้นเท้า, ถ้านั่ง วัดจากสุดหลังอวัยวะที่นั่ง, ถ้านอน วัดจากสุดข้างด้านที่นอน) ถึงสวนสุดด้านใกลแหงกายของอีกคนหนึ่งนั้น (ไมนับมือที่เหยียดออกมา), โดยนัยนี้ ตามพระมติที่ทรงไวในวินัยมุข เลม ๑ และ ๒ สรุปได้วา ให้หางกันไมเกิน ๑ ศอก คือมีชองวางระหวางกันไมเกิน ๑ ศอก