ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31
[คลิก]
คำศัพท์ : สีหนาท
“การบันลือของราชสีห์” หรือ “การบันลืออย่างราชสีห์”, การสำแดงความจริง ประกาศสถานะของตน หรือยืนยันหลักการบนฐานแห่งความจริงด้วยการชี้แจงแถลงเรื่องราวหรือข้อมูลอย่างเปิดเผยตัวฉะฉานชัดแจ้ง และไม่หวาดหวั่นครั่นคร้าม เช่น พระพุทธเจ้าทรงบันลือสีหนาท ในกรณีที่มีผู้ตู่หรือกล่าวร้าย แล้วล้มล้างคำตู่หรือคำกล่าวร้ายนั้นได้ สยบผู้ตู่ผู้กล่าวร้ายหรือทำให้เขายอมรับ และทำให้ผู้ศรัทธายิ่งมีความมั่นใจ, พระสูตรบางเรื่อง อรรถกถาบอกว่าเป็นพุทธสีหนาททั้งพระสูตร เช่น วีมังสกสูตร (ม.มู.12/535/576) ที่พระพุทธเจ้าตรัสแสดงวิธีที่สาวกจะตรวจสอบพระองค์ ให้เห็นว่ามีพระคุณสมควรหรือไม่ที่จะเข้าไปหาเพื่อฟังธรรม จะได้มีศรัทธาที่ประกอบด้วยปัญญา, นอกจากการบันลือสีหนาทของพระพุทธเจ้าแล้ว พบการบันลือสีหนาทของพระสาวกมากแห่ง, บางแห่งสีหนาทมาด้วยกันกับ อาสภิวาจา (เช่น พระสารีบุตรเปล่งอาสภิวาจาบันลือสีหนาท, ที.ม.10/77/96) แต่พระสาวกที่เปล่งอาสภิวาจานั้นปรากฏน้อยนัก เท่าที่ได้พบคือ พระสารีบุตร และพระอนุรุทธ; สิงหนาท ก็ใช้
ดู อาสภิวาจา