คำศัพท์ :
ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม พิมพ์ครั้งที่ 34 [คลิก]
คำศัพท์ : สังขาร ๓

สังขาร 31 (สภาพที่ปรุงแตง — Saïkhàra: formation; determination; function)
1.กายสังขาร (สภาพที่ปรุงแตงกาย ไดแก อัสสาสะ ปสสาสะ คือ ลมหายใจเขาออก —Kàyasaïkhàra: bodily formation; bodily function)
2.วจีสังขาร (สภาพที่ปรุงแตงวาจา ไดแก วิตกและวิจาร — Vacã-saïkhàra: verbal formation; verbal function)
3.จิตตสังขาร (สภาพที่ปรุงแตงใจ ไดแก สัญญาและเวทนา — Citta-saïkhàra: mental formation; mental function)

สังขาร 3 ในหมวดนี้ มักมาในเรื่องที่เกี่ยวกับสัญญาเวทยิตนิโรธ วาผูเขานิโรธสมาบัตินี้ วจีสังขาร กายสังขาร และจิตตสังขาร ดับไปตามลําดับ.