ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม พิมพ์ครั้งที่ 34
[คลิก]
คำศัพท์ : วิญญาณ ๖
วิญญาณ 6 (ความรูแจงอารมณ — Vi¤¤àõa : consciousness; sense-awareness)
1.จักขุวิญญาณ (ความรูอารมณทางตา คือ รูรูปดวยตา, เห็น — Cakkhu-vi¤¤àõa : eyeconsciousness)
2.โสตวิญญาณ (ความรูอารมณทางหู คือ รูเสียงดวยหู, ไดยิน — Sota ~: earconsciousness)
3.ฆานวิญญาณ (ความรูอารมณทางจมูก คือ รูกลิ่นดวยจมูก, ไดกลิ่น — Ghàna ~: noseconsciousness)
4.ชิวหาวิญญาณ (ความรูอารมณทางลิ้น คือ รูรสดวยลิ้น, รูรส — Jivhà ~: tongueconsciousness)
5.กายวิญญาณ (ความรูอารมณทางกาย คือ รูโผฏฐัพพะดวยกาย, รูสึกกายสัมผัส — Kàya ~: body-consciousness)
6.มโนวิญญาณ (ความรูอารมณทางใจ คือ รูธรรมารมณดวยใจ, รูความนึกคิด — Mano ~: mind-consciousness)