คำศัพท์ : ทุกขตา ๓

ทุกขตา 3 (ความเปนทุกข, ภาวะแหงทุกข, สภาพทุกข, ความเปนสภาพที่ทนไดยาก หรือคงอยูในภาวะเดิมไมได — Dukkhatà: state of suffering or being subject to suffering; conflict; unsatisfactoriness)
1.ทุกขทุกขตา (สภาพทุกขคือทุกข หรือความเปนทุกขเพราะทุกข ไดแก ทุกขเวทนาทางกายก็ ตาม ใจก็ตาม ซึ่งเปนทุกขอยางที่เขาใจสามัญ ตรงตามชื่อ ตามสภาพ — Dukkha-dukkhatà: painfulness as suffering)
2.วิปริณามทุกขตา (ความเปนทุกขเพราะความแปรปรวน ไดแกความสุข ซึ่งเปนเหตุใหเกิด ความทุกขเมื่อตองเปลี่ยนแปลงแปรไปเปนอยางอื่น — Vipariõàma-dukkhatà: suffering in change)
3.สังขารทุกขตา (ความเปนทุกขเพราะเปนสังขาร ไดแกตัวสภาวะของสังขาร คือสิ่งทั้งปวงซึ่ง เกิดจากปจจัยปรุงแตง ที่ถูกบีบคั้นดวยการเกิดขึ้นและสลายไป ทําใหคงสภาพอยูไมได พรองอยู เสมอ และใหเกิดทุกขแกผูยึดถือดวยอุปาทาน — Saïkhàra-dukkhatà: suffering due to formations; inherent liability to suffering)