ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม พิมพ์ครั้งที่ 34
[คลิก]
คำศัพท์ : วัฏฏะ ๓
วัฏฏะ 3 หรือ ไตรวัฏฏ (วน, วงเวียน, องคประกอบที่หมุนเวียนตอเนื่องกันของ ภวจักร หรือสังสารจักร — Vañña: the triple round; cycle)
1.กิเลสวัฏฏ (วงจรกิเลส ประกอบดวยอวิชชา ตัณหา และอุปาทาน — Kilesa-vañña: round of defilements)
2.กรรมวัฏฏ (วงจรกรรม ประกอบดวยสังขารและกรรมภพ — Kamma-vañña: round of kamma)
3.วิปากวัฏฏ (วงจรวิบาก ประกอบดวย วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ซึ่งแสดง ออกในรูปปรากฏที่เรียกวา อุปปตติภพ ชาติ ชรา มรณะ เปนตน — Vipàka-vañña: round of results) สามอยางนี้ ประกอบเขาเปนวงจรใหญแหงปจจยาการ เรียกวา ภวจักร หรือ สังสารจักร ตามหลักปฏิจจสมุปบาท