ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม พิมพ์ครั้งที่ 34
[คลิก]
คำศัพท์ : ธรรมนิยาม ๓
ธรรมนิยาม 3 (กําหนดแหงธรรมดา, ความเปนไปอันแนนอนโดยธรรมดา, กฎธรรม ชาติ — Dhamma-niyàma: orderliness of nature; natural law)
1.สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา (สังขารคือสังขตธรรมทั้งปวงไมเที่ยง — Sabbe saïkhàrà aniccà: all conditioned states are impermanent)
2.สพฺเพ สงฺขารา ทุกฺขา (สังขารคือสังขตธรรมทั้งปวงเปนทุกข — Sabbe saïkhàrà dukkhà: all conditioned states are subject to oppression, conflict or suffering)
3.สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา (ธรรมคือสังขตธรรมและอสังขตธรรม หรือสังขารและวิสังขารทั้ง ปวงไมใชตน — Sabbe dhammà anattà: all states are not-self or soulless) หลักความจริงนี้ แสดงใหเห็นลักษณะ 3 อยาง ที่เรียกวา ไตรลักษณ ของสภาวธรรมทั้งหลาย ( ดู [76]ไตรลักษณ) พระพุทธเจาจะอุบัติหรือไมก็ตาม หลักทั้งสามนี้ ก็คงมีอยูเปนธรรมดา พระพุทธเจาเปนแตทรงคนพบ และนํามาเปดเผยแสดงแกเวไนย. ดู [223]นิยาม 5.