คำศัพท์ : วิบัติ ๔

วิบัติ 4² (ขอเสีย, จุดออน, ความบกพรองแหงองคประกอบตางๆ ซึ่งไมอํานวยแก การใหผลของกรรมดี แตเปดชองใหกรรมชั่วแสดงผล, สวนประกอบบกพรอง เปดชองใหกรรม ชั่ว — Vipatti: failure; defect; unfavourable factors affecting the ripening of Karma.)
1.คติวิบัติ (วิบัติแหงคติ, คติเสีย; ในชวงยาวหมายถึง เกิดในกําเนิดต่ําทราม หรือที่เกิดอันไร ความเจริญ ในชวงสั้นหมายถึง ที่อยู ที่ไป ทางดําเนินไมดี หรือ ทําไมถูกเรื่องไมถูกที่ คือ กรณี นั้น สภาพแวดลอมนั้น สถานการณนั้น ถิ่นนั้น ตลอดถึงแนวทางดําเนินชีวิตขณะนั้น ไมเอื้อ อํานวยแกการกระทําความดีหรือการเจริญงอกงามของความดีและการที่ผลดีจะปรากฏ แตกลับ เปดทางใหแกความชั่วและผลราย — Gati-vipatti: failure as regards place of birth; unfavourable environment, circumstances or career)
2.อุปธิวิบัติ (วิบัติแหงรางกาย, รูปกายเสีย; ในชวงยาวหมายถึง รางกายวิกลวิการ ไมงดงาม บุคลิกภาพไมดี ในชวงสั้นหมายถึง สุขภาพไมดี เจ็บปวย มีโรคมาก — Upadhi-vipatti: failure as regards the body; deformed or unfortunate body; unfavourable personality, health or physical conditions.)
3.กาลวิบัติ (วิบัติแหงกาล, กาลเสีย; ในชวงยาวหมายถึง เกิดอยูในสมัยที่โลกไมมีความเจริญ หรือบานเมืองมีแตภัยพิบัติ ผูปกครองไมดี สังคมเสื่อมจากศีลธรรม มีการกดขี่เบียดเบียนกัน มาก ยกยองคนชั่ว บีบคั้นคนดี ในชวงสั้นหมายถึง ทําผิดกาลผิดเวลา — Kàla-vipatti: failure as regards time; unfavourable or unfortunate time)
4.ปโยควิบัติ (วิบัติแหงการประกอบ, กิจการเสีย; ในชวงยาวหมายถึง ฝกใฝในทางที่ผิด ประกอบกิจการงานที่ผิด หรือมีปกติชอบกระทําแตความชั่ว ในชวงสั้นหมายถึง เมื่อกระทํา กรรมดี ก็ไมทําใหถึงขนาด ไมครบถวนตามหลักเกณฑ ทําจับจด ใชวิธีการไมเหมาะกับเรื่อง หรือเมื่อประกอบความดีตอเนื่องมา แตกลับทําความชั่วหักลางเสียในระหวาง — Payogavipatti: failure as regards undertaking; unfavourable, unfortunate or inadequate undertaking)

วิบัติ 4 นี้ เปนสิ่งที่จะตองนํามาประกอบการพิจารณาในเรื่องการใหผลของกรรม เพราะการปรากฏของวิบาก นอกจากอาศัยเหตุคือกรรมแลว ยังตองอาศัยฐานคือ คติ อุปธิ กาละ และ ปโยคะ เปนปจจัยประกอบดวย กลาวคือ จะตองพิจารณา กรรมน ิ ยาม โดยสัมพันธกับปจจัยทั้ง หลายที่เปนไปตามนิยามอื่นๆ ดวย เพราะนิยามหรือกฎธรรมชาตินั้นมีหลายอยาง มิใชมีแต กรรมนิยามอยางเดียว

ดู [177]สมบัติ 4 ; [223]นิยาม 5.