คำศัพท์ : นิพพาน ๒

นิพพาน 2 (สภาพที่ดับกิเลสและกองทุกขแลว, ภาวะที่เปนสุขสูงสุด เพราะไรกิเลสไรทุกข เปนอิสรภาพสมบูรณ — Nibbàna: Nirvàõa; Nibbàna)
1.สอุปาทิเสสนิพพาน (นิพพานยังมีอุปาทิเหลือ — Saupàdisesa-nibbàna: Nibbàna with the substratum of life remaining)
2.อนุปาทิเสสนิพพาน (นิพพานไมมีอุปาทิเหลือ — Anupàdisesa-nibbàna: Nibbàna without any substratum of life remaining)

หมายเหตุ: ตามคําอธิบายนัยหนึ่งวา
1.= ดับกิเลส ยังมีเบญจขันธเหลือ (= กิเลสปรินิพพาน — Kilesa-parinibbàna: extinction of the defilements)
2.= ดับกิเลส ไมมีเบญจขันธเหลือ (= ขันธปรินิพพาน — Khandha-parinibbàna: extinction of the Aggregates) หรือ
1.= นิพพานของพระอรหันตผูยังเสวยอารมณที่นาชอบใจและไมนาชอบใจทางอินทรีย 5 รับรู สุขทุกขอยู
2.= นิพพานของพระอรหันตผูระงับการเสวยอารมณทั้งปวงแลว It.38. ขุ.อิติ.25/222/258.
อีกนัยหนึ่งกลาวถึงบุคคลวา
1.สอุปาทิเสสบุคคล = พระเสขะ
2.อนุปาทิเสสบุคคล = พระอเสขะ