ตัณหา 108 ในพระบาลีเดิมเรียก ตัณหาวิจริต (ความเปนไป หรือการออกเที่ยวแสดงตัว ของตัณหา) [องฺ.จตุกฺก.21/199/290; อภิ.วิ.35/1033/530 = A.II.212; Vbh.393] จัดดังนี้

ตัณหาวิจริต 18 อันอาศัยเบญจขันธภายใน = เมื่อมีความถือวา “เรามี” จึงมีความถือวา: เรา เปนอยางนี้ เราเปนอยางนั้น เราเปนอยางอื่น เราไมเปนอยู เราพึงเปนอยางนี้ เราพึงเปนอยางนั้น เราพึงเปนอยางอื่น ฯลฯ

ตัณหาวิจริต 18 อันอาศัยเบญจขันธภายนอก = เมื่อมีความถือวา “เรามีดวยเบญจขันธนี้” จึงมีความถือวา: เราเปนอยางนี้ดวยเบญจขันธนี้ เราเปนอยางนั้นดวยเบญจขันธนี้ เราเปนอยาง อื่นดวยเบญจขันธนี้ ฯลฯ

ตัณหาวิจริต 18 สองชุดนี้ รวมเป็น 36 × กาล 3 ( ปัจจุบัน อดีต อนาคต ) = 108

อีกอยางหนึ่ง ตัณหา 3 (กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา) × ตัณหา 6 (ตัณหาในรูป ใน เสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ ในธรรมารมณ) = 18 × ภายในและภายนอก = 36 × กาล 3 = 108 [วิสุทธิ.3/180 = Vism.568]

ดู [74]ตัณหา 3.