คำศัพท์ : มรรคมีองค์ ๘, หรือ อัฏฐังคิกมรรค

มรรคมีองค 8 หรือ อัฏฐังคิกมรรค (เรียกเต็มวา อริยอัฏฐังคิกมรรคแปลวา “ทางมีองคแปดประการ อันประเสริฐ” — Aññhaïgika-magga: the Noble Eightfold Path); องค 8 ของมรรค ( มัคคังคะ — factors or constituents of the Path) มีดังนี้
1.สัมมาทิฏฐิ (เห็นชอบ ไดแก ความรูอริยสัจจ 4 หรือ เห็นไตรลักษณ หรือ รูอกุศลและ อกุศลมูลกับกุศลและกุศลมูล หรือเห็นปฏิจจสมุปบาท — Sammàdiññhi: Right View; Right Understanding)
2.สัมมาสังกัปปะ (ดําริชอบ ไดแก เนกขัมมสังกัปป อพยาบาทสังกัปป อวิหิงสาสังกัปป — Sammàsaïkappa: Right Thought) ดู [69]กุศลวิตก 3
3.สัมมาวาจา (เจรจาชอบ ไดแก วจีสุจริต 4 — Sammàvàcà: Right Speech)
4.สัมมากัมมันตะ (กระทําชอบ ไดแก กายสุจริต 3 — Sammàkammanta : Right Action)
5.สัมมาอาชีวะ (เลี้ยงชีพชอบ ไดแก เวนมิจฉาชีพ ประกอบสัมมาชีพ — Sammà-àjãva: Right Livelihood)
6.สัมมาวายามะ (พยายามชอบ ไดแก ปธาน หรือ สัมมัปปธาน 4 — Sammàvàyàma: Right Effort)
7.สัมมาสติ (ระลึกชอบ ไดแก สติปฏฐาน 4 — Sammàsati: Right Mindfulness)
8.สัมมาสมาธิ (ตั้งจิตมั่นชอบ ไดแก ฌาน 4 — Sammàsamàdhi: Right Concentration)

องค 8 ของมรรค จัดเขาในธรรมขันธ 3 ขอตน คือ ขอ 3, 4, 5 เปน ศีล ขอ 6, 7, 8 เปน สมาธิ ขอ 1, 2 เปน ปญญา ดู [124]สิกขา 3; และหมวดธรรมที่อางถึงทั้งหมด

มรรคมีองค 8 นี้ เปนอริยสัจจ ขอที่ 4 และไดชื่อวา มัชฌิมาปฏิปทา แปลวา “ทางสายกลาง” เพราะเปนขอปฏิบัติอันพอดีที่จะนําไปสูจุดหมายแหงความหลุดพนเปนอิสระ ดับทุกข ปลอดปญหา ไมติดของในที่สุดทั้งสอง คือ กามสุขัลลิกานุโยค และอัตตกิลมถานุโยค ดู [15]ที่สุด 2; [204]อริยสัจจ 4