คำศัพท์ : อรูป, หรือ อารุปป ๔

อรูป หรือ อารุปป 4 (ฌานมีอรูปธรรมเปนอารมณ คืออรูปฌาน, ภพของสัตวผู เขาถึงอรูปฌาน, ภพของอรูปพรหม — Aråpa, âruppa: absorptions of the Formless Sphere; the Formless Spheres; immaterial states)
1.อากาสานัญจายตนะ (ฌานอันกําหนดอากาศคือชองวางหาที่สุดมิไดเปนอารมณ หรือภพ ของผูเขาถึงฌานนี้ — âkàsàna¤càyatana: Sphere of Infinity of Space)
2.วิญญาณัญจายตนะ (ฌานอันกําหนดวิญญาณหาที่สุดมิไดเปนอารมณ หรือภพของผูเขาถึง ฌานนี้ — Vi¤¤àõa¤càyatana: Sphere of Infinity of Consciousness)
3.อากิญจัญญายตนะ (ฌานอันกําหนดภาวะที่ไมมีอะไรๆ เปนอารมณ หรือภพของผูเขาถึง ฌานนี้ — âki¤ca¤¤àyatana: Sphere of Nothingness)
4.เนวสัญญานาสัญญายตนะ (ฌานอันเขาถึงภาวะมีสัญญาก็ไมใช ไมมีสัญญาก็ไมใช หรือ ภพของผูเขาถึงฌานนี้ — Nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatana: Sphere of Neither Perception Nor Non-Perception)