ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม พิมพ์ครั้งที่ 34
[คลิก]
คำศัพท์ : สัปปายะ ๗
สัปปายะ 7 (สิ่งที่สบาย, สภาพเอื้อ, สิ่งที่เกื้อกูล, สิ่งที่เอื้อตอการอยูดีและการที่จะ พัฒนาชีวิต, สิ่งที่เหมาะกันอันเกื้อหนุนในการเจริญภาวนาใหไดผลดี ชวยใหสมาธิตั้งมั่น ไมเสื่อมถอย — Sappàya : beneficial or advantageous conditions; suitable or agreeable things; things favourable to mental development)
1.อาวาสสัปปายะ (ที่อยูอันเหมาะ เชน ปลอดภัย ไมพลุกพลานจอแจ — âvàsa-sappàya : suitable abode) บางแหงเรียก เสนาสนสัปปายะ
2.โคจรสัปปายะ (แหลงอาหารอํานวย ที่เที่ยวบิณฑบาตที่เหมาะดี เชน มีหมูบานหรือชุมชนที่ มีอาหารบริบูรณอยูไมใกลไมไกลเกินไป — Gocara ~: suitable resort)
3.ภัสสสัปปายะ (การพูดคุยที่เหมาะกัน เชน พูดคุยเลาขานกันแตในกถาวัตถุ 10 และพูดแต พอประมาณ ขาวสารและสื่อสารที่เอื้อปญญา — Bhassa ~: suitable speech) บางแหงเรียก ธัมมัสสวนสัปปายะ
4.ปุคคลสัปปายะ (บุคคลที่ถูกกันเหมาะกัน เชน ไมมีคนราย แตมีทานผูทรงคุณธรรม ทรงภูมิปญญาเปนที่ปรึกษาเหมาะใจ — Puggala ~: suitable person)
5.โภชนสัปปายะ (อาหารที่เหมาะกัน เชน ถูกกับรางกาย เกื้อกูลตอสุขภาพ ฉันไมยาก — Bhojana ~: suitable food) บางแหงเรียก อาหารสัปปายะ
6.อุตุสัปปายะ (ดินฟาอากาศธรรมชาติแวดลอมที่เหมาะ เชน ไมหนาวเกินไป ไมรอนเกินไป เปนตน — Utu ~: suitable climate)
7.อิริยาปถสัปปายะ (อิริยาบถที่เหมาะกัน เชน บางคนถูกกับจงกรม บางคนถูกกับนั่ง ตลอดจนมีการเคลื่อนไหวที่พอดี มีอิริยาบถสมดุล — Iriyàpatha ~: suitable posture)