| |
ข. จำแนกโดยทางรับรู้  |   |  

กลาวตามพุทธธรรม ผัสสะ เปนแหลงแหงความรูความรูทั้งหมดทุกอยางทุกประเภทเกิดจากผัสสะ83 หรือเกิดขึ้นที่ผัสสะ คืออาศัยการรับรูโดยผานอายตนะ (แดนรับรู) ทั้ง ๖ หรือเรียกงายๆ วาผานทวาร (ทางรับรู)ทั้ง ๖ คือ จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กาย มโน หรือเรียกงายๆ วา ตา หูจมูก ลิ้น กาย และใจ ดังอธิบายแลว ขางตน

ถาถือ อายตนะ หรือ ทวาร เปนหลัก โดยฐานเปนตนทางของการรับรูก็สามารถจัดกลุมความรูไดเปน ๒ ประเภท คือ

๑. ความรู (ที่ได) ทางปญจทวาร หรือเบญจทวาร คือ ตา หูจมูก ลิ้น กาย ไดแก ความรูชั้นตนหลาย อยาง คือ ความรูรูป (สี) เสียง กลิ่น รส และโผฏฐัพพะ (สิ่งตองกายทั้งหลาย ซึ่งสรุปลงไดใน ปฐวี-สภาวะแขนแข็ง เตโช-ความรอนหรืออุณหภูมิและวาโย-ความสั่นไหว เคลื่อนและเครงตึง)


เกี่ยวกับพุทธธรรมออนไลน์ (Disclaimer)
"เนื้อหาที่เผยแพร่ในระบบ "พุทธธรรม ออนไลน์" นี้ เป็นเนื้อหาที่มีการปรับปรุงเพิ่มเติมหลังการพิมพ์ครั้งที่ ๕๓ เพื่อช่วยในการศึกษาค้นคว้าของผู้สนใจ โดยยังมิได้ผ่านการตรวจสอบของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ประกอบกับหนังสือพุทธธรรมนี้ มีการปรับปรุงเพิ่มเติมเป็นระยะ แม้ระบบ "พุทธธรรม ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้เป็นปัจจุบันมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

  |